1. Welk type medezeggenschap hoort bij mijn organisatie?
Als je meer dan 50 werknemers in dienst hebt, ben je wettelijk verplicht een ondernemingsraad (OR) in te stellen. Als je tussen de 10 en 50 werknemers hebt, kun je een Personeelsvertegenwoordiging (PVT) instellen. Dat is verplicht als een meerderheid van de werknemers er om vraagt. Als je minder dan 10 medewerkers in dienst hebt, kan vrijwillig een PVT worden ingesteld.
Is er geen OR of PVT, dan is de ondernemer altijd verplicht om twee keer per jaar een personeelsvergadering te houden. Tijdens een personeelsvergadering vertel je meer over de algemene gang van zaken binnen je organisatie en de plannen voor de toekomst.
Medezeggenschap is wettelijk geregeld in de Wet op de Ondernemingsraden (WOR). Daarnaast heeft de ondernemingsraad aanvullende rechten vanuit de cao, bijvoorbeeld als het gaat om instemming over het vaststellen van collectieve vakantiedagen.
De tabel hieronder helpt je te bepalen welk type medezeggenschap voor jouw organisatie van toepassing is. Daarnaast vind je een opsomming van de belangrijkste rechten die een OR en PVT hebben. Zo heeft de PVT bij minder onderwerpen instemmingsrecht dan de OR. Zij heeft dit recht uitsluitend met betrekking tot werk- en rusttijdenregelingen, arbeidsomstandigheden, ziekteverzuim en re-integratiebeleid.
Let op: onderstaand overzicht is niet volledig. Voor het volledige overzicht verwijzen wij graag naar de Wet op de Ondernemingsraden
| Personeelsvertegenwoordiging (PVT) | Ondernemingsraad (OR) | Meer informatie vanuit de SER | |
|---|---|---|---|
| Grootte organisatie | 10 tot 50 werknemers | Vanaf 50 werknemers | Naar de website |
| Wanneer stel je dit in? | Verplichte instelling als meerderheid werknemers dit wil | Verplichte instelling | |
| Hoeveel leden? | Tenminste drie leden | Tenminste vijf leden | Naar de website |
| Hoe vaak moet er worden overlegd? | Minimaal tweemaal per jaar overleg met de bestuurder | Minimaal tweemaal per jaar overleg met de bestuurder | Naar de website |
| Over welke onderwerpen heeft het medezeggenschapsorgaan het recht advies uit te brengen? |
Adviesrecht over alle voorgenomen besluiten die invloed hebben op minimaal een kwart van de werknemers: - Verlies van arbeidsplaatsen De PVT kan niet in beroep gaan tegen jouw beslissing |
Adviesrecht over: - Incidentele, bedrijfseconomische financiële en organisatorische veranderingen Neem je een beslissing anders dan het advies van de OR? Dan ben je verplicht een maand te wachten met de verandering |
|
| Voor welke onderwerpen is instemming nodig van de medezeggenschap? |
De PVT moet instemming verlenen over: - Vaststelling, wijziging of intrekking van de werktijden-, arbeidsomstandigheden- en ziekteverzuimregeling |
De OR moet instemming verlenen over het instellen, wijziging of afschaffen van jouw HRM-regelingen in jouw organisatie, zoals beloningsregelingen, werktijden, opleidingsregelingen. Je vindt de volledige opsomming in: artikel 27 lid 1 van de WOR. |
|
| Mag de medezeggenschap ook zelf voorstellen indienen? | De PVT heeft geen initiatiefrecht |
De OR mag voorstellen indienen over onderwerpen die zij belangrijk vinden voor de organisatie. Dit doen zij schriftelijk en als ondernemer reageer jij hier ook schriftelijk op. |
|
| Mag de medezeggenschap om informatie vragen? | Je geeft de PVT alle informatie die zij nodig hebben voor het goed uitoefenen van hun taken. Je mag deze informatie mondeling toelichten tijdens een vergadering. | Je geeft de OR alle informatie die zij nodig hebben voor het goed uitoefenen van hun taken. Je mag deze informatie mondeling toelichten tijdens een vergadering. | Naar de website |
| Wat voor faciliteiten zijn er beschikbaar voor werknemers die deelnemen aan de medezeggenschap? |
Volgens de wet heeft de PVT geen minimumaantal uren voor het uitvoeren van hun taken. Als jij toestemming geeft, kan de PVT een commissie instellen of een deskundige raadplegen op bepaalde onderwerpen. |
De OR heeft minimaal 60 uur voor het uitvoeren van haar taken. Je biedt ruimte en budget voor de scholing van OR-leden. De OR maakt zelf de keuze hoe deze in te vullen. De OR mag commissies instellen en deskundigen raadplegen, zij moeten jou hiervan op de hoogte brengen. |
Als het niet lukt om een medezeggenschapsorgaan in te stellen, ben je als werkgever verplicht om personeelsvergaderingen te organiseren en medewerkers te informeren en in te laten stemmen met veranderingen. Lees hier meer informatie over een personeelsvergadering (taken en bevoegdheden).
Op de website van Techniek Nederland bieden we een groot aantal (gratis) downloadbare voorbeelddocumenten die helpen invulling te geven aan een professioneel HRM-beleid.